Parlamenter münazara
Merhaba herkese, bu gün size parlamenter münazara sistemini anlatacağım. Ama bu konuya geçmeden hemen önce size bir soru soracağım. Fikir nedir? Fikir nasıl oluşur? Neden bazı fikirler eyleme dönüşürken bazıları dönüşmez? Fikirler insanların hayatlarını , ülkelerin kaderlerini değiştirebilen ve asla yok olmayan bir şeydir? Bir şeydir diyorum çünkü fikrin tanımını daha bulamadım. Ne anlama geldiğini tam manasıyla bilmesem de tek bir şey var ki her şeyi değiştirecek ve her eylemin özü olan bir şey “fikir”. Münazara da işte bu fikirlerin birbirleri ile çatışması ortamına denir. Arapça olan münazara kelimesini TDK ‘deki anlamı ise rekabet etme, tartışma anlamındadır. Tarihçesi çok eski zamanlara dayanmaktadır sonuçta özünde fikirler vardır. Münazara her ülkede, her kültürde belki de her dinde farklı kelimelerle ifade edilmekte , farklı kurallarla oynamaktadır. Asıl amaç bir konuda karşıt görüşleri savunan takımların fikirlerini çarpıştırdıkları bir tartışma yapmaktır. Bu konular özellikle güncel, sosyal ve siyasi meselelerdir fakat her konu üzerine tartışılır.
Bu gün sizlere kökeni İngiliz Parlamentosuna dayanan hatta küçük bir uyarlama sayılacak parlamenter münazarasını anlatmak istiyorum. Genel olarak iki kanat var hükümet ve muhalefet olarak. Verilen tezi savunan Hükümet ve bu teze karşı çıkan Muhalefet tarafıdır. Bu sistemi lisede yapılan münazaradan ayıran durum iki kişilik takımlardan oluşan dört takımın olmasıdır. Yani münazara açılış ve kapanış olmak üzere iki oturumdan oluşur denenebilir ancak oturumlar arasında mola olmaz. Her takımın bir rolü vardır. Bu roller hükûmet açılış, hükûmet kapanış, muhalefet açılış ve muhalefet kapanıştır. Açılışlar ve kapanışların genel farkı açılışlar konuyu tanımlar kapanışlar ise konuya yeni bir bakış açısı getirir. bu durumu seyahat etmek isteyen 4 takım olduğunu varsayalım ilk 2 grup neden gideceğimizi, hangi yollar kullanarak gideceğimizi, nasıl gideceğimizi ve süreçten kimlerin daha çok etkileneceğini açıklamakla görevlidir ki biz bu gruba açılışlar (hükümet açılış, muhalefet açılış) diyoruz. kapanışlarsa daha çok gideceğimiz yere giderken açılışların göstermedikleri başka yolların olduğunu anlatan taraftır. Ama unutmamak gerekir ki bu tartışmalar açılış vs kapanış değildir aksine hükümet açılış ve hükümet kapanış ya da muhalefete açılış ve muhalefet kapanış birbirini tamamlar. Kısacası hükümetle muhalefet arasında bir tür savaştır bu. Gelelim kurallara her kişi 7 dakika 20 saniye konuşma süresi vardır. Takımlar salona yerleştiğinde bütün konuşmalar aşağıdaki sıralamaya uyularak jüriye sunulur.
Hükümet Açılış Birinci Konuşmacısı (Başbakan)
Muhalefet Açılış Birinci Konuşmacısı (Muhalefet Lideri)
Hükümet Açılış İkinci Konuşmacısı (Başbakan Yardımcısı)
Muhalefet Açılış İkinci Konuşmacısı (Muhalefet Lideri Yardımcısı)
Hükümet Kapanış Birinci Konuşmacısı (Hükümet Üyesi)
Muhalefet Kapanış Birinci Konuşmacısı (Muhalefet Üyesi)
Hükümet Kapanış İkinci Konuşmacısı (Hükümet Özetçisi)
Muhalefet Kapanış İkinci Konuşmacısı (Muhalefet Özetçisi)
Değerlendirme ve puanlama nasıl olacak?
Jüri öncelikle takım sıralamasını açıklayacaktır. Ve beraberinde neden bu sıralamanın yapıldığına dair takımlara geri bildirimde bulunacaktır. Verilen bir karar sonradan değiştirilemez. Birinci olan takım 3, ikinci 2, üçüncü 1 puan alırken dördüncü takımsız puansız olarak salondan ayrılır. Bu puanlar tur maçları boyunca birikerek sizin finallere yükselmenizde belirleyici olacaktır.
Sıralamanızda kanadınızın totalde haklı/haksız olması doğrudan takımınızın alt/üst sırada olması sonucunu doğurmaz. Münazarada dört takımın tamamı birbirinin rakibidir. Ve her birinin görevlerini ne kadar yerine getirebildiği üzerine bir sıralama yapılır. Örnek bir maç sonucu aşağıdaki gibi olabilir:
HK : 3 Puan
MK : 2 Puan
MA : 1 Puan
HA : 0 Puan
Görüldüğü üzere HK takımı maçı birinci tamamlarken, aynı kanatta bulunan HA takımı görevlerini muhalefet kanadındaki takımlara görece eksik tamamladığından sonuncu olabilmektedir.
Jüri paneli takım puanları dışında, her bir konuşmacı için ayrı ayrı bireysel konuşmacı puanları da verir. Bu puanlar da en iyi konuşmacılar listesine girmeniz ve finallere çıkılırken iki takımın eşit maç puanına sahip olması durumunda averaj olarak değerlendirilerek, konuşmacı puanı yüksek takımın üst tura çıkmasını belirlemek için önemlidir. Bireysel konuşmacı puanlarınız 55 ile 85 puan aralığında maçtaki performansınıza göre belirlenmektedir. Bir takımdaki iki konuşmacının bireysel puanları farklı olabilir. Bununla beraber bir takımın bireysel konuşmacı puanları toplamı bir alt sırasındaki takımdan yüksek olmak zorundadır.
Peki münazara kişiyi nasıl geliştirir? Çevrenizden münazara yapan varsa farkındasınızdır ki özgüvenli, sorgulayan ve cümlelerinin bir dayanağı olan yani konuşmak için konuşmayan kişilerdir. Münazara kişiye kendini geliştirme ortamı sağlar. Münazara fikir üretmeyi hedefler ve üretilen fikri sorgulamayı, eksikliklerini bulup ortaya çıkarmayı öğrettir. bu sadece parlamenter sisteminde değil her tür münazara bunu yapar. Eğer münazara yapacaksanız “ignorance is bliss” yani cehalet erdemliliktir durumunu yıkmanız gerekecek. Hani ünlü film the matrix hap sahnesindeki replik gibi bir durum sizi bekliyor olacak.
“Mavi hapı alırsan bu hikaye sona erer, yatağında uyanırsın ve neye inanmak istersen ona inanırsın. Kırmızı hapı alırsan harikalar diyarında kalırsın. Ben de sana tavşan deliğinin ne kadar derinlere gittiğini gösteririm”
Münazara da kırmızı hapı içmek gibi bir şeydir.
Daha fazla detay ögrenmek için ve yaralı olduğunu düşündüğüm linkler bırakacağım.
Herkese iyi günler sağlılık günler diğer yazıda yepyeni konularla görüşmek dileği ile.
H.ÖZBOLAT
04.03.2021
Soğuk bir perşembe akşamı
